Kehidupan sesebuah masyarakat tidak pernah terlepas daripada interaksi sosial, malah interaksi sosial itulah yang mewujudkan masyarakat. Interaksi sosial ialah hubungan bersama antara individu, individu dengan kumpulan dan juga kumpulan dengan kumpulan.
Terdapat 3 jenis interaksi sosial iaitu interaksi sosial berasosiatif, disosiatif dan adaptif. Ketiga-tiga interaksi sosial tersebut mempunyai ciri-ciri yang berbeza. Interaksi sosial berasosiatif ialah interaksi sosial yang bertujuan ke arah positif, manakala interaksi sosial disosiatif mempunyai arah negatif.
Semestinya akan sentiasa wujud konflik dalam sesebuah masyarakat, kerana manusia sebagai individu sudah tentu mempunyai pendapat dan minat yang tersendiri. Konflik dalam hubungan sosial tidak dapat dielakkan.
Definisi interaksi sosial disosiatif
Proses sosial tidak dapat dipisahkan dari interaksi sosial yang dilakukan oleh setiap orang, dalam proses ini juga terjadi konflik, persaingan dan intervensi. Ini kerana pada asasnya manusia juga mempunyai asas untuk terus hidup.
Interaksi antara manusia tidak dapat dipisahkan daripada pendapat atau pendapat dan kepentingan, dan jika terdapat perbezaan antara dua individu atau kumpulan, konflik sosial timbul. Interaksi ini dipanggil interaksi disosiatif kerana ia mewujudkan konflik.
Berbeza dengan interaksi sosial bersekutu, interaksi sosial disosiatif lebih memecahbelahkan atau, secara ringkasnya, interaksi negatif.
Bentuk interaksi sosial disosiatif
Terdapat tiga bentuk interaksi sosial disosiatif, iaitu persaingan atau persaingan, konflik, dan antagonisme atau konflik. Dalam perkara berikut, kita akan membincangkan setiap bentuk interaksi analisis ini.
1. Pertandingan
Persaingan atau persaingan adalah satu proses sosial yang sebenarnya lumrah, jika ia dilakukan untuk tujuan yang baik, contohnya pelajar SMA A bersaing dengan pelajar SMA B dalam pertandingan Bahasa Inggeris.
Persaingan negatif ialah percubaan seseorang atau kumpulan untuk mengatasi orang lain dengan matlamat untuk mendapatkan kelebihan, tetapi dengan cara yang tidak sihat, seperti ancaman atau keganasan.
Secara umum, persaingan boleh berlaku dalam pelbagai aspek kehidupan, contohnya:
- Persaingan dalam ekonomi
- Persaingan untuk jawatan atau kuasa
- Pertandingan kebudayaan
Contoh paling mudah interaksi sosial yang memecahbelahkan ialah persaingan politik antara dua calon presiden pada 2014. Walaupun ia sebenarnya matlamat yang positif, terdapat kesan negatif dalam masyarakat yang mewujudkan suasana hangat dalam hubungan sosial.
2. Pelanggaran
Keagresifan ialah interaksi sosial yang dikaitkan dengan perasaan jijik atau benci terhadap orang atau kumpulan lain. Ringkasnya, konflik adalah proses sosial yang berlaku antara persaingan dan pembangkang.
Pelanggaran lebih berkaitan dengan perasaan negatif atau sikap mental yang tidak jelas dan tidak menimbulkan percanggahan.
Sebagai contoh, dalam persekitaran pejabat, A menyedari bahawa terdapat perbezaan kebolehan dan kemahiran dengan rakan sekerja B. A berasa cemburu dan benci kerana selalu kalah dengan B. Kerana sikap mental A yang membenci B, A memfitnah atau memburuk-burukkan kawan-kawannya di pejabatnya.
Terdapat pelbagai bentuk kemungkaran yang mungkin kita sendiri lakukan tanpa kita sedari.
- Pelanggaran am seperti penafian, bantahan dan halangan
- Percanggahan mudah seperti fitnah dan ejekan
- Kesalahan yang serius, contohnya, menyebarkan khabar angin
- Kesalahan adalah rahsia, contohnya, pengkhianatan dan pendedahan rahsia orang lain
- Tindakan balas taktikal seperti ugutan, hasutan, dan mengganggu pihak lawan
Pelanggaran yang dilakukan secara rahsia juga akan membawa kepada konflik yang teruk jika pertikaian itu dilakukan secara terbuka. Ia tidak menolak kemungkinan konflik dan serangan lisan dalam rangkaian sosial dan fizikal.
3. Pembangkang atau konflik
Konflik atau konflik merupakan satu proses sosial yang berlaku antara individu dan kumpulan disebabkan perbezaan pendapat dan kepentingan.
Memang konflik atau konflik tidak boleh dipisahkan daripada hubungan sosial, tetapi jika konflik ini akhirnya menjadi tembok pemisah yang mengganggu interaksi sosial dalam masyarakat, ia akan membawa kesan negatif.
Dalam konflik, walaupun ada usaha atau usaha, biasanya usaha pihak lawan sebenarnya menjatuhkan satu sama lain. Konflik lebih cenderung membawa kepada keganasan yang bertujuan untuk menjatuhkan pihak lawan.
Beberapa punca konflik dalam masyarakat, antaranya:
- Perbezaan antara manusia
- perbezaan budaya
- perbezaan kepentingan
- Transformasi sosial
Manakala bentuk konflik yang sering berlaku dalam masyarakat ialah:
- Konflik peribadi
- Konflik kaum
- Konflik antara kelas sosial
- Konflik politik
Tidak jarang, konflik peribadi boleh bertukar menjadi konflik perkauman atau agama, yang hanya boleh diselesaikan dengan pihak ketiga yang neutral.
Begitu juga, konflik politik boleh menjadi lebih teruk jika ia berlarutan kepada konflik agama, seperti yang berlaku pada pilihan raya 2014.
Tetapi terdapat juga konflik yang memberi kesan positif, sekiranya konflik tersebut tidak bertentangan dengan norma dan pola perhubungan sosial, boleh dikatakan konflik itu positif.
Kita boleh mencontohi ini dalam perdebatan politik antara parti, dengan harapan dapat mencapai hasil yang positif daripada perbahasan tersebut.
