Sebagai makhluk sosial, manusia tidak boleh hidup tanpa satu sama lain, perhubungan dan interaksi sosial adalah naluri manusia untuk memenuhi keperluan mereka. Interaksi sosial dan perhubungan antara manusia berlaku dalam kumpulan sosial.
Kumpulan sosial ialah sekumpulan orang yang saling bekerjasama, mempunyai harapan dan matlamat yang sama, dan mempunyai kesedaran yang sama dengan ahli kumpulan. Untuk mengatakan bahawa kumpulan adalah kumpulan sosial, beberapa syarat mesti dipenuhi, antaranya:
- Terdapat interaksi antara ahli
- saling bergantung
- Menyedari atau mengambil bahagian dalam kumpulan
- mempunyai sesuatu persamaan
- Mempunyai rasa kumpulan
- Terdapat struktur dalam kumpulan
- Terdapat struktur dalam kumpulan
Kumpulan sosial juga menunjukkan ciri-ciri berikut:
- Terdapat motivasi, motivasi, dan motivasi yang sama di kalangan ahli kumpulan
- Norma dalam kumpulan telah dibentuk
- Terdapat interaksi antara ahli kumpulan yang mewujudkan kesan
- Terdapat proses sosial yang dikongsi bersama
- Terdapat pergerakan yang dinamik dalam aktiviti kumpulan
Kumpulan datang dalam pelbagai jenis, sesetengah pakar mengklasifikasikannya berdasarkan beberapa perkara termasuk matlamat bersama dan ikatan bersama. Berikut adalah penjelasannya.
1. Emile Durkheim
Menurut Emile Durkheim, kumpulan sosial terbahagi kepada dua kategori iaitu kumpulan berasaskan solidariti mekanikal dan kumpulan berasaskan solidariti organik.
- Kumpulan korelasi mekanikal
Kelompok ini merupakan kelompok yang wujud dalam masyarakat yang masih sederhana, dalam kelompok ini korelasi mekanis, persamaan tingkah laku dan sikap menjadi ikatan kelompok ini, sehingga perbedaan tidak dibenarkan. Sedangkan semua ahli mempunyai peranan yang sama, sehingga ketiadaan seorang ahli boleh digantikan dengan ahli yang lain.
Kumpulan sosial jenis ini mematuhinya hati nurani kolektif atau kesedaran bersama yang dibatasi oleh kepercayaan, sentimen kumpulan dan paksaan. Contoh kumpulan solidariti mekanikal ini ialah masyarakat tradisional seperti etnik Badwi.
Dalam golongan ini, keutamaan adalah persamaan tingkah laku dan sikap agar perbezaan tidak wajar. Semua anggota masyarakat terikat dengan apa yang diperkatakan hati nurani kolektif‘.
hati nurani kolektif Ia adalah kesedaran bersama yang merangkumi kepercayaan dan perasaan umum kumpulan, melampau dan terpaksa.
- Kumpulan solidariti organik
Ia adalah kumpulan yang dibentuk oleh masyarakat kompleks yang sudah biasa dengan pembahagian kerja dan bersatu dengan saling bergantung antara ahlinya.
Ahli kumpulan solidariti organik memainkan peranan yang berbeza, supaya setiap ahli mempunyai tanggungan. Ikatan utama perpaduan ialah perjanjian yang wujud dalam kumpulan.
2. Charles H. Cooley
Menurut Cooley, kumpulan sosial dikelaskan mengikut makna kumpulan itu untuk ahlinya dan dibahagikan kepada dua jenis.
Kumpulan pertama ialah kumpulan primer, iaitu kumpulan yang terbentuk kerana hubungan yang rapat, kerana ahlinya telah lama mengolah bersama. Dalam kumpulan utama, hubungan antara ahli adalah tidak formal tetapi setia, contoh paling mudah ialah keluarga.
Dalam kumpulan sekunder, hubungan antara ahli tidak rapat, walaupun sempadan keahlian kumpulan tidak begitu jelas. Ahli kumpulan sekunder tidak mempunyai perasaan yang kuat sehingga tiada kesetiaan. Contoh paling mudah ialah sekumpulan pelajar dalam satu kelas.
3. Ferdinand Tunis
Ferdinand Tunis mengklasifikasikan kumpulan sosial berdasarkan sifat ikatan ahli kumpulan dan kumpulan ini terbahagi kepada 2 jenis.
Corak hubungan dalam kumpulan Paguioban ini adalah intim, eksklusif dan sangat peribadi, keterikatan itu terbentuk sejak lahir atau terdapat keterikatan biologi. Hubungan dalam kumpulan ini adalah tidak formal, mempunyai ikatan yang kuat dan stabil.
Persatuan atau Gemeinskaft ini terbahagi kepada 3 jenis:
- Rangka darah Jamin atau ikatan persaudaraan
- Gemeinskaft of Placepautan berdasarkan kedekatan dengan tempat kerja atau kediaman
- Permata mindapautan kerana pandangan dan kepakaran ini
Berbeza dengan Paguyoban, kumpulan sosial Patembayan tidak mempunyai ikatan yang kuat antara ahlinya kerana interaksinya tidak lama. Ahli-ahli Patambayan mempunyai hubungan formal dan strukturnya adalah mekanikal.
Hubungan formal antara ahli biasanya menghargai faedah interaksi dan komunikasi. Contoh kumpulan patembayan 8 adalah daripada komuniti usahawan makanan dalam talian.
4. WG Sumner
Sumner mengklasifikasikan kumpulan sosial kepada dua jenis berdasarkan sikap ahli terhadap kumpulan mereka sendiri dan terhadap kumpulan lain.
Kumpulan sosial ini disatukan oleh perpaduan kumpulan.Dalam perasaan berkumpulan) di mana kerjasama, keamanan, ketenteraman dan persahabatan direalisasikan. Orang dalam kumpulan itu terlibat sepenuhnya.
Kumpulan sosial ini adalah bertentangan dengan In Group di mana orang meletakkan diri mereka sebagai rakan kongsi, saingan atau musuh. Ini dapat difahami daripada sikap orang luar yang tidak terlibat dan tidak mempunyai solidariti.
5. Robert K. Merton
Merton mengklasifikasikan jenis kumpulan sosial kepada dua jenis:
Kumpulan keahlian kumpulan telah ditukar secara fizikal kepada keahlian kumpulan. Contoh keahlian kumpulan termasuk keluarga, etnik dan kerajaan.
Kumpulan yang terbentuk dan menyebabkan ahlinya mempunyai ciri dan tingkah laku tertentu. Contoh kumpulan rujukan termasuk pertubuhan politik, pertubuhan keusahawanan belia dan pertubuhan pelajar tertentu.
