Indonesia adalah sebuah negara maritim yang terletak di antara dua benua Asia dan Australia. Ia juga dikelilingi oleh 2 lautan iaitu Lautan Pasifik dan Lautan Hindi.
Indonesia bersempadan dengan Lautan Hindi di barat, Lautan Pasifik di timur, benua Australia di tenggara, manakala Indonesia bersempadan dengan benua Asia di barat laut.
Sebagai sebuah negara maritim, Indonesia dikenali sebagai negara kepulauan terbesar di dunia dengan 17,000 pulau. Jumlah kawasan Indonesia ialah 5,180,083 kilometer persegi dan kawasan lautannya ialah 3,257,483 kilometer persegi.
Indonesia terletak di kawasan Lingkaran Api atau Earth’s Ring of Fire, wilayah ini berbentuk seperti ladam dan Indonesia terletak betul-betul di tali pinggang Alpidi di mana 3 benua bertemu iaitu benua Indo-Australia, Eurasia dan Lautan Pasifik.
Ternyata, kawasan Ring of Fire mengandungi banyak gunung berapi, yang bermaksud bahawa gempa bumi sering berlaku di wilayah ini. 90% gempa bumi berlaku di kawasan Lingkaran Api malah 81% daripada gempa bumi terbesar berlaku di kawasan Lingkaran Api.
Indonesia sendiri sering mengalami gempa bumi, bahkan tsunami terbesar dalam sejarah berlaku di Aceh pada tahun 2004. Walaupun kedudukan geografi Indonesia menyebabkan ia terdedah kepada bencana alam, seperti letusan gunung berapi, gempa bumi, dan tsunami, lokasi geografi Indonesia juga mempunyai kelebihan tersendiri. Berikut adalah penjelasannya.
1. Laluan perdagangan antarabangsa
Kelebihan kedudukan geografi Indonesia yang mempunyai dua benua dan dua lautan bersebelahan menjadikannya laluan strategik untuk perdagangan antarabangsa. Indonesia berada di persimpangan aktiviti ekonomi antara negara perindustrian dan membangun.
Ini adalah kelebihan bukan sahaja untuk Indonesia tetapi juga untuk negara lain. Indonesia telah menjadi laluan perdagangan penting bagi negara lain seperti China, Jepun, Korea, dll. Kelebihan berada di laluan perdagangan antarabangsa ini juga meningkatkan mata wang negara dan mewujudkan hubungan baik dengan negara lain.
2. Negara maritim
Lokasi geografi Indonesia dengan perairan wilayahnya yang luas memberi manfaat bukan sahaja kerana ia merupakan laluan perdagangan penting untuk perdagangan antarabangsa, tetapi juga kerana hasil lautnya yang banyak.
Dengan perairan yang luas, Indonesia boleh menggunakan hasil laut sebagai sumber makanan dan juga menjadi komoditi komersial.
3. Iklim tropika
Letak geografi Indonesia menjadikan Indonesia beriklim tropika, iklim Indonesia sangat menguntungkan. Suhu yang tidak terlalu panas dan perubahan suhu yang tidak besar, Indonesia bukan sahaja tempat tinggal yang selesa, malah mempunyai kepelbagaian flora dan fauna.
Indonesia mempunyai 2 musim iaitu hujan dan kering, petani Indonesia mudah menanam tanaman dengan menyesuaikan musim. Curah hujan di Indonesia juga menjadikan Indonesia mempunyai hutan tebal yang bertindak sebagai paru-paru dunia.
4. Tanah yang subur
Berada di kawasan Lingkaran Api, Indonesia mempunyai banyak gunung berapi yang bermanfaat untuk keadaan tanah Indonesia. Gunung berapi mencipta keadaan tanah yang subur dengan cahaya matahari dan hujan.
Kekayaan alam tumbuhan beraneka ragam Indonesia khususnya rempah ratus yang telah lama diiktiraf sebagai barang dagangan pada zaman penjajahan telah terbukti. Buah-buahan, sayur-sayuran, beras, kopi dan sebagainya mudah ditanam di tanah besar Indonesia.
Keadaan geografi Indonesia menjadikan Indonesia bukan sahaja negara maritim, tetapi juga negara pertanian.
5. Mempunyai kepelbagaian budaya
Kedudukan Indonesia yang berada di persimpangan pelbagai negara bukan sahaja berguna untuk perniagaan, malah memudahkan budaya asing memasuki negara ini. Ia sebenarnya telah wujud sejak zaman kerajaan.
Tidak hairanlah Indonesia mempunyai budaya yang pelbagai kerana pengaruh budaya luar, akulturasi budaya secara tidak langsung adalah mudah. Ini juga menjadikan Indonesia mempunyai budaya yang pelbagai, ini boleh disebabkan oleh perkahwinan antara etnik atau kaum, pembudayaan budaya orang asli dengan budaya asing, dll.
6. Mempunyai keindahan pelancongan semula jadi
Kedudukan geografi Indonesia menyebabkan Indonesia mempunyai iklim tropika, terdapat banyak gunung berapi serta kawasan marin yang mempunyai terumbu karang dan pantai yang cantik.
Walaupun terletak di kawasan yang merangkumi kesedaran tentang bencana alam seperti letusan gunung berapi, kehadiran gunung berapi juga mewujudkan keindahan alam yang luar biasa. Terdapat juga hutan yang indah di sekitar gunung berapi, cuaca sejuk dan air terjun tidak biasa.
Keadaan semula jadi ini menjadikan Indonesia mempunyai banyak destinasi pelancongan semula jadi dan menarik dan ramai pelancong asing mengunjunginya. Sebut saja Taman Negara Gunung Bromo, terkenal dengan padang pasir dan kawah Gunung Bromo, pelancongan Taman Laut Bunaken di Sulawesi Utara, keindahan alam Biak, Papua dan banyak lagi.
