Loji tenaga nuklear adalah salah satu sumber tenaga elektrik yang digunakan di negara yang berbeza. Loji kuasa dengan sumber ini mula dibangunkan pada tahun 1950-an di Amerika Syarikat. Terdapat pelbagai jenis loji kuasa nuklear berdasarkan jenis reaktor yang mereka gunakan. Di bawah adalah penjelasan tentang jenis-jenis loji tenaga nuklear.
1. Reaktor pembelahan
Jenis pertama dan paling banyak digunakan dalam loji tenaga nuklear ialah jenis reaktor pembelahan atau pembelahan spontan. Loji kuasa nuklear ini menghasilkan haba daripada tindak balas pembelahan nuklear yang terhasil daripada isotop pembelahan uranium dan plutonium. Tindak balas pembelahan boleh dihasilkan tanpa proses pengeboman neutron yang berlaku akibat perlanggaran dua zarah subatom.
Loji kuasa nuklear jenis ini menghasilkan lebih banyak neutron kerana setiap neutron yang dihasilkan oleh tindak balas pembelahan menghasilkan tindak balas pembelahan yang lain, yang bermaksud ia juga membebaskan neutron. Uranium dalam reaktor pembelahan menghasilkan atom yang mempunyai jisim yang lebih kecil seperti Ba, Kr, Zr, Te, Sr, Cs, I, La dan Xe.
Reaktor ini dibahagikan lagi kepada beberapa jenis seperti berikut.
- Reaktor terma
Reaktor haba ialah sejenis reaktor pembelahan yang menggunakan neutron haba atau neutron perlahan. Jenis ini kebanyakannya digunakan dalam loji tenaga nuklear. Neutron terma digunakan untuk mengurangkan kelajuan neutron sehingga ia mendekati tenaga kinetik purata zarah sekeliling, supaya kelajuan neutron berkurangan dan bertukar menjadi neutron haba berkelajuan rendah. Dengan cara ini, proses tindak balas berantai dapat dikawal dan diteruskan. - reaktor pantas
Boss cepat atau juga sebagai Reaktor neutron pantas (FNR) digunakan untuk mengekalkan tindak balas rantai pembelahan. Jika reaktor terma memerlukan penyederhana neutron terma, reaktor pantas tidak kerana ia mempunyai bahan api yang berbeza. Sebaliknya, reaktor pantas memerlukan bahan api yang agak kaya dengan bahan mudah pecah. Dalam erti kata lain, reaktor haba menggunakan neutron perlahan, manakala reaktor yang ditemui pada tahun 1950 menggunakan neutron pantas. Berbanding dengan reaktor haba, reaktor pantas menghasilkan lebih banyak neutron semasa tindak balas pembelahan, dan atom yang terhasil mempunyai jisim yang lebih berat. - Reaktor subkritikal
Reaktor subkritikal ialah sejenis reaktor pembelahan yang menggunakan neutron tambahan dari luar kerana ia tidak bergantung kepada tindak balas berantai. Reaktor ini menghasilkan tindak balas pembelahan tanpa mencapai tahap kritikal. Terdapat dua jenis reaktor ini, pertama ialah reaktor yang sudah membekalkan neutron dalam enjin pelakuran nuklear, atau dikenali sebagai hibrid fusion-fission. Jenis kedua ialah neutron dihasilkan oleh pencerahan nukleus berat oleh zarah bercas seperti proton yang dipercepatkan oleh pemecut zarah. Jenis kedua dikenali sebagai Accelerator System atau ADS. Kelebihan reaktor jenis ini ialah sisa jangka pendek boleh terurai kerana kehadiran unsur metafizik jangka panjang. Tetapi malangnya, reaktor ini hanya menghasilkan beberapa neutron. Setakat ini tiada siapa yang memahami loji janakuasa nuklear jenis ini dan ia masih hanya konsep atau teori.
2. Reaktor gabungan
Reaktor gabungan adalah idea dalam pengeluaran elektrik yang masih diperhatikan di banyak negara. Reaktor jenis ini menggunakan haba daripada tindak balas pelakuran nuklear untuk menjana elektrik. Dalam tindak balas ini, dua atom yang mempunyai jisim kurang bergabung dan membentuk nukleus atom yang lebih berat. Proses ini juga membebaskan tenaga.
Bahan mentah yang digunakan dalam tindak balas ini ialah deuterium dan tritium atau campuran kedua-duanya. Reaktor ini meneruskan penyelidikannya untuk mendapatkan lebih banyak kelebihan berbanding reaktor pembelahan, seperti kurang sisa radioaktif dan lebih sedikit kemalangan. Tetapi malangnya, walaupun penyelidikan telah dijalankan sejak 1940, pembinaan reaktor pelakuran masih terhalang oleh kesukaran mencampur dan memadankan suhu, tekanan dan masa.
